2e zondag door het jaar C (2013)

De groene tijd is weer begonnen. Verleden week, op het feest van de Doop van de Heer, droegen we nog wit. Het was als het ware de laatste dag van de Kersttijd en de eerste zondag van de tijd door het jaar. De afgelopen week droegen we groen en dat blijft zo tot aswoensdag, over ruim vier weken.

In dit jaar 2013 lezen we in de C cyclus het Evangelie volgens Lucas, de derde Evangelist in de volgorde van de Bijbel. Toch hebben we vandaag een uitzondering. Op deze tweede zondag door het jaar lezen we uit het evangelie volgens Johannes. En Johannes vertelt ons een gebeurtenis die de andere drie evangelisten niet hebben doorgegeven. Mogelijk was dat juist de reden waarom Johannes hem heeft opgenomen. Hetzelfde geldt voor de voetwassing van Witte Donderdag, ook die komt alleen bij Johannes voor.

Waarom begint Johannes met dit verhaal, waarom vindt hij het zo belangrijk dat het niet mag ontbreken. Aan het einde van zijn evangelie zegt hij nadrukkelijk dat Jezus nog veel meer tekenen heeft gedaan, zoveel dat ze niet op te schrijven zijn. Maar deze wilde hij per se wel opschrijven.

Er zijn in het Evangelie van Johannes een paar belangrijke thema's. Dat zijn de bruiloft, dat is de bruidegom en dat is ook de broodvermenigvuldiging. Wanneer je de grote lijn van het Evangelie volgens Johannes neemt, dan gaat het erom dat de hemelse bruidegom ons uitnodigt voor de hemelse bruiloft. Wij zijn als kinderen van de Vader de belangrijkste genodigden. Die bruiloft werd voorbereid in het Oude Testament. De bruiloft werd aangekondigd door de profeten, die de uitnodiging de wereld instuurden.

Nu is de bruidegom daar en de bruiloft kan beginnen. De thematiek van de bruiloft, van bruidegom en bruid is volop in het Oude Testament aanwezig. Met de ware Bruidegom begint de bruiloft van Gods liefde, van de genade. De Wet van Mozes komt tot voltooiing, die Wet hoorde bij de voorbereiding. Nu begint het Nieuwe Verbond van de Nieuwe Wet; gij zult elkaar liefhebben.

Hoe is dat in deze bruiloft weergegeven? Het grappige is dat de bruid en de bruidegom niet met name genoemd worden. Verder is opmerkelijk dat Maria Jezus aanspreekt over de wijn, terwijl dat een verantwoordelijkheid van de bruidegom is. Waarom gaat ze niet eerst naar de aardse bruidegom? Wat ook nog opvalt is dat Jezus hier zijn moeder aanspreekt als vrouw. Maar het is niet eenvoudig. Johannes de evangelist schrijft op zo'n manier dat je het altijd nog wel anders kan uitleggen, want niemand had iets door, alleen de bedienaren die het water geschept hadden wisten waar die wijn vandaan kwam.

Zo is het met heel het Evangelie volgens Johannes. Hij wil laten zien dat je de tekenen moet herkennen. Het zijn schijnbaar gewone gebeurtenissen, maar wanneer je mee mag kijken met Maria en met de bedienaren zie je plotseling dat het helemaal niet gewoon is. In heel het Evangelie volgens Johannes kom je spraakverwarringen tegen, misverstanden en onbegrip. Jezus spreekt over zichzelf, maar de mensen denken dat Hij het over de tempel heeft. Jezus heeft een andere spijs te eten, maar de leerlingen denken dat iemand iets te eten heeft gebracht. Johannes wil ons uitnodigen verder te kijken, de tekenen te verstaan, niet alleen in het Evangelie, maar in heel ons leven, want ons leven moet Evangelie zijn. De Heer is in ons midden en als onze ogen open zijn zien we zijn tekenen.

Zo ook dat andere grote teken, de wonderbare broodvermenigvuldiging. Jezus spreekt de dankzegging, Hij breekt het brood en geeft het aan zijn leerlingen om het uit te delen. Iedere gelovige herkent hierin wat Jezus later bij het laatste avondmaal zal doen. Maar hebben de mensen het toen herkend, wie heeft begrepen dat het een voorteken was van wat er stond te gebeuren.

Johannes schetst de twee grote tekenen: de bruiloft van Kana met de betere wijn en het broodteken, als verwijzing naar de Eucharistie; Bloed van Christus en Lichaam van Christus. Hij is de Bruidegom die zijn leven zal geven als voedsel voor de wereld.

Misschien was het u al opgevallen. De vaten voor de wassingen, zijn de vaten met water voor de reiniging volgens de wet van Mozes. Dat water wordt wijn, de betere wijn. Dat is de definitieve bruiloft. De Wet van Mozes gaat nu over in de definitieve Wijn van het Nieuwe Verbond; Genade en Waarheid komen door Jezus Christus.

U bent de genodigden in dat Nieuwe Verbond. U mag leven vanuit genade en waarheid, vanuit de goddelijke liefde. Wanneer het niet lukt om alle voorschriften van de Wet van Mozes te onderhouden, mogen we steunen op zijn grote liefde. Hij nodigt ons uit op zijn liefde en zijn genade te vertrouwen en ons te laten voeden door Hem die ons heeft uitgenodigd.

De bruiloft van Kana is een geliefde lezing bij trouwerijen, dat verbaast niet. Toch is het meer dan een mooi verhaal bij een vrolijk feest. Dit Evangelie raakt heel ons leven, heel ons menszijn, heel ons bestaan. Laat de vreugde heersen in uw hart. Wij zullen niet heten: “de Verlatene”, ons land niet: “Woestenij”,

wij zullen heten: “Mijn Welbehagen”, ons land: “Gehuwde”, want de Bruidegom heeft zich aan ons verbonden. Amen.