‘Ik geloof in het leven vóór de dood’
is een uitdagende reclamespot van het humanistisch verbond.
Hele aardige mensen overigens, humanisten.
Ik zou willen antwoorden: IK OOK!
‘Ik geloof niet in de schepping van de wereld in zeven dagen’
ik zou zeggen ík ook niet, maar ik begrijp de bedoeling van het
verhaal van de zeven dagen wel: dat gaat over een wereld in ontwikkeling
en over Gods grote plannen: licht en vrede;
mensen geschapen om op hem te lijken.
De mooiste kerkelijke viering van het jaar
is de nachtmis… zeggen velen. De kerken puilen uit.
Stoelen bij. Dat is fijn: iedereen is welkom
wij zijn daar, als tot gastvrijheid geroepenen heel blij mee, uiteraard.
Maar –zegt bisschop Augustinus-
‘de paaswake is de moeder van alle vieringen’ zeg maar
de mooiste en belangrijkste viering van het jaar.
Op de eerste zondag na de eerste lente-vollemaan
horen we Pasen te vieren. Dat doen we dan ook.
Erg overtuigend is de lente nog niet
vanmiddag een koud windje maar ook even een mager zonnetje:
het komt goed beste mensen, het einde van de macht van koning winter is in zicht!
Maar koning winter is niet zo gevaarlijk.
Er zijn andere machten die veel bedreigender zijn!
Het kwade geweld lijkt oppermachtig
en de wanhoop omdat wij dat niet kunnen overwinnen maakt mensen bang en droevig.
Is daar nu niets tegen te doen?
Ja, samenkomen in protest tegen de wanhoop deze nacht.
Achter in de kerk waren we net bezig met vuursteentjes
een klein vuurtje ontbrandde waaraan een grote kaars werd aangestoken:
'Licht van Christus' werd gezongen, tot driemaal toe steeds hoger.
En toen we allemaal onze kaarsjes hadden aangestoken
aan de grote paaskaars gingen we lezen.
De eerste bladzijde van de Bijbel:
'God sprak: er moet licht zijn!' En het kwam:
De oervloed werd opzij geschoven: er kwam land in zicht!
De aarde werd een goed land om in te wonen.
Het land aangekleed met groen gewas,
vogels vliegen langs het hemelgewelf
en dieren lopen in het vrije veld: alles is goed.
Is dat wel zo? Dieren worden 'geruimd' bij duizenden
en of de aarde nog wel zo goed is??
Als kroon op het geheel wordt de komst van de mens beschreven
die alles nog mooier zal gaan maken:
en uitbundig zongen we na de zeven andere tussenzang:
'zo werd het avond en morgen deze dag.'
In het verhaal mag God dan uitrusten omdat Hij ziet
dat alles goed, zeer goed is.
Is dat zo?? Mooi niet. Het lijkt een verhaal uit een oude mooie droom.
Alles goed, zeer goed??? Nee hoor,
kijk maar naar de verharding in de harten van de mensen,
de steeds groeiende kloof tussen arm en rijk,
de troosteloze situatie in Azië, Afrika, het Midden oosten.
In onze eigen levens moeten wij het toch ook meemaken
hoe mensen door ziekte of ongelukken of moord
uit dit mooie leven worden weggerukt.
Maar de verhalenserie in de kerk gaat door.
Het tweede verhaal klinkt:
over het volk Israël dat uit de harde slavernij wordt verlost.
In de lente gaat Mozes
als gezant van God het conflict aan met de farao
en hij zal zijn volk voorgaan naar een nieuwe toekomst.
Geen zee gaat hem te hoog.
Als derde verhaal hoorden we het visioen van de profeet Ezechiël
die honderden jaren later leefde. Het volk was,
na enkele gelukkige eeuwen in Jeruzalem, in ballingschap gevoerd.
De levenden waren als doden.
In Ezechiëls visioen richt een ruisende stormwind
de dode karkassen –waarmee gewoon levende
maar wanhopige mensen van Israël worden bedoeld- weer op.
Veel om te verwerken. Moeilijk te geloven.
Als hemels antwoord klonk dan
na drie Alleluia's het paasevangelie: van Marcus dit jaar.
Jesus, de aanvoerder van een nieuw mensenvolk, is vermoord.
In haast is hij in een graf gelegd. Voor de Sabbath gauw opgeborgen als het ware.
Enkele vrouwen komen kijken bij dat graf.
‘Die steen is zo groot, wie zal die wegrollen.’
Maar dan blijkt er iets bijzonders gebeurd:
de tonnenzware steen is weg: de kluisdeur
van het dodenrijk is op zij geduwd, geforceerd.
De engel zegt tot Maria Magdalena: ‘je hoeft niet bang te zijn
Hij die je zoekt is verrezen en ga de mannen gauw vertellen:
Hij gaat weer voor jullie uit!’
De vrouwen schrikken… durven niemand iets te zeggen.. horen we.
Gelukkig hebben ze dat later toch gedaan;
ze zijn de mannen gaan op-peppen: ‘jullie moeten verder gaan
jullie vriend en leidsman Jesus zal je herder zijn.”
Er is leven voor jullie hier en nu;
Hij wil de voorganger zijn van een nieuw soort mensen
die alles niet bij het oude laten. Daden van gerechtigheid
en nieuwe initiatieven worden gevraagd en... volharding tegen alles in.
Mensen mogen worden verlost uit hun angst, uit hun onzekerheid,
mensen zo bang en verlamd van angst; dat kan niet hoor!
De Hebreeuwse naam voor het land van de slavernij
waar Israel uit bevrijd was, ik kom nog even terug op de 2e lezing,
- de Joodse paaslezing - is ‘Mitzrajiem’ letterlijk: ‘wurgland.’
Land van angst, beklemming, machteloosheid.
Helaas dat land is niet zo ver: het is dichtbij!
Nederland lijkt er een beetje op
vooral in deze dagen van krisis en schuldigen aanwijzen zomaar;
de geruchtenmachine haalt iedere keer de politiek in.
In dat rare land waar niets zeker is
worden wij toch weer uitgenodigd samen Pasen te vieren.
een paasmaal te houden.
Er is leven voor de dood, er is hoop nu al!
Na hun uittocht uit Egypte gingen de joden de woestijn in.
Ze droegen een grote ark, een kist mee, met daarin het reisprogramma,
de twee stenen platen met de 10 geboden erop gegrift:
‘Ik ben de God die jullie bevrijd heeft
je zult geen andere goden dienen en vrij zijn.’
Wij dragen dat woord van God ook mee,
de wereld van 2012 binnen.
Wij samen, gewone mensen, maar wel mensen
die zich niet neerleggen bij alles dat is zoals het is.
Dit geloof brengt ons op deze vooravond van de Paaszondag
en verder iedere week op de zondag bij elkaar.
Het bijwonen van die bijeenkomst op de zondagmorgen
is meer dan het vervullen van een verplichting die ons is opgelegd.
Dat wij zondag de Eucharistie, onze dankbaarheid kunnen vieren
is een geschenk van God en tegelijkertijd een protest.
Een protest tegen gedachten als 'wij zijn op weg naar het einde'.
Neen, wij geloven altijd in een nieuw begin.
Wij vieren dat begin rond de bevrijding van Jesus Messias uit de dood.
Hij is onze gids en voorganger naar een goede toekomst .
Er worden daden van gerechtigheid en nieuwe initiatieven gevraagd zei ik.
De God die Jesus hielp zal ook ons helpen. Dat betekent:
verlossen uit lusteloosheid, opwekken tot actie
met alle mensen van goede wil: humanisten, moslims atheïsten
agnosten en noem ze maar op.
En er is hoop in dit leven voor de dood
want u bent weer gekomen deze nacht.
Jonge mensen zullen zich melden omdat ze mee willen
doen met ons programma,
mee willen reizen met ons Jesus achterna
op weg naar een nieuwe wereld.
Houden wij samen het hoofd koel:
laten wij wegtrekken uit het wurgland
van de beklemming en de angst
en optrekken naar een nieuwe wereld.
De geschiedenis van God die naar ons toekwam
-zoals wij dat met kerstmis vierden-
maar die solidair met ons verder gaat
trouw aan ons tot in de dood
ja tot over de dood heen.
Voor ieder van ons geldt de belofte van God:
IK ZAL ER ZIJN.
Gelukkig zijn wij niet de eersten, de heiligen gingen ons voor;
we roepen ze aan; een beetje hulp kunnen we gebruiken.
En als er daarna gedoopt wordt en we daarna allemaal
besprenkeld worden met doopwater kunnen we Jesus horen zeggen:
IK BEN MET JULLIE ALLE DAGEN.