Doop van de Heer (2009)

×

Waarschuwing

JUser: :_load: Kan gebruiker met ID: 201 niet laden
We hebben onlangs op verschillende plaatsen de Nieuwjaarsduik gehad. Dan zie je op TV of op foto's in de krant van die stoere mensen die op de eerste dag van het jaar de kou trotseren en het water in gaan, al is het maar voor even. Ik vind dat een hele prestatie van die lui, ik krijg het al koud als ik naar foto's ervan kijk. En ik denk bij mijzelf: mij niet gezien, mij krijg je niet zo gek.
Zo'n Nieuwjaarsduik doet me denken aan ons doopsel. Het klinkt misschien heel vreemd, toch zie ik overeenkomsten. Gedoopt worden heeft iets weg van "het water ingaan". In de beginjaren van het christendom werden volwassenen gedoopt en die gingen dan letterlijk het water in, in een rivier of in een groot bassin in de kerk. Ze gingen daarbij kopje onder in het water en dan kwamen ze eruit als nieuwe mensen. Je laten dopen, het water ingaan, was toen echt een nieuw begin maken.
Later ging dit element een beetje verloren toen voornamelijk kinderen gedoopt werden en dit dopen gebeurde met begieten, zoals nog steeds de gewoonte is. Maar de eigenlijke betekenis is nog steeds hetzelfde. Het water ingaan en als nieuwe mensen eruit opstijgen heeft natuurlijk wel zijn consequenties, het vraagt wel van de dopeling dat hij of zij de idealen van Jezus probeert waar te maken in zijn of haar leven.
En zoals een Nieuwjaarsduik echt niet iets is voor doetjes en watjes, je moet er wel een beetje lef voor hebben, zo is ook de doop tot christen niet voor doetjes, niet voor slappelingen, niet voor mensen die zich niet moe willen maken, en het liefst in een gemakkelijke stoel achter de kachel blijven zitten.
Een Nieuwjaarsduik duurt maar even, het gaat meer om de kick van het durven, maar de doop is iets voor heel het leven, een levenslange opdracht om het water in te gaan, koud of warm om de dingen te doen die Jezus ons heeft voorgedaan.
Vandaag vieren we dat Jezus zich liet dopen, ook hij ging het water in, ook voor hem was dit een soort begin: het begin van zijn actieve leven. Ook zijn doop had iets van een Nieuwjaarsduik.
Het water van de Jordaan had waarschijnlijk best een aangename temperatuur, maar in zijn actieve leven dat toen begon, kreeg hij telkens weer een koude douche van de kant van de joodse overheden die doof waren voor zijn idealen, die als het ware ijsschotsen waren in hun starre zelfgenoegzaamheid. Met die ijsschotsen kwam Jezus telkens weer in aanvaring, en toch trotseerde hij de kou die zij uitstraalden en probeerde hij toch zijn idealen uit te dragen, zijn boodschap van licht en warmte jegens iedereen, ook jegens mensen die in de samenleving van toen niet meetelden en waar die joodse overheden met kille minachting op neerkeken.
Niemand van ons zal zijn gedoopt-zijn ervaren als een Nieuwjaarsduik, en toch, als we echt kiezen voor de weg van Jezus, dan heeft dat iets van het water ingaan en zonodig tegen de stroom in durven zwemmen, eigen keuzes durven maken, dingen durven doen, die je misschien een koude douche van onbegrip bezorgen.
Als men iemand zit af te kammen en zwart te maken, als men heel negatief oordeelt over medemensen, durven wij dan ons daartegen te verzetten of praten we maar mee. Jezus durfde het aan om een overspelige vrouw te redden uit de koude wetmatigheid van de farizeeën.
Als men in een boog om iemand heen loopt, voor wat voor reden dan ook, durven wij dan toch bij die mens stil te staan en hem wat warmte te geven. Jezus durfde het aan om contact te hebben met melaatsen, mensen die iedereen in de kou liet staan, Hij niet.
En laten we niet te vlug denken dat wij nooit in zulke situaties terecht kunnen komen. In de kleine dingen van het leven kan dat heel goed gebeuren, en dan is het de vraag: hebben we koudwatervrees en blijven we veilig aan de kant staan, of hebben we de moed om het water in te gaan, ook al is dat vertroebeld, vervuild of half bevroren door onverdraagzaamheid, onverschilligheid, harteloosheid van mensen. Ook wij zijn geroepen zoals de eerste lezing zegt: om juist als Jezus licht te zijn voor alle mensen en wellicht moeten we soms daarbij wel wat koude trotseren. Maar het is en blijft de moeite waard.